Αναμνήσεις από τη Χώρα των Ηττημένων. 02/2020.

​

Φεβρουάριος, λιγότερος και γι’ αυτό στρυφνός, δίσεκτος κι ακατάδεχτος στα κεράσματα της επερχόμενης άνοιξης, επίμονα σκοτεινός και συννεφιασμένος στα κυριακάτικα απογεύματα, στις οικογενειακές παρέες, που όλο και σπανίζουν, στα ζευγάρια που συνήθισαν τις Δευτέρες και τα βαριεστημένα πρωινά.    

 

Μήνας καθαρτήριος, αλλά και διονυσιακός, βακχικός και μετέωρος ανάμεσα στην επιβεβλημένη επερχόμενη εγκράτεια της κατά τα άλλα, αναστάσιμης νέας θρησκείας που μάταια προσπαθεί να αντισταθμίσει, σαν παράδοξο αντίβαρο και αυτοσχέδιο ξόρκι, την αρχαία λατρεία των ορεσίβιων θεών που για αιώνες ξεχάστηκαν στον χρόνο και τελικά σαρώθηκαν(;) από το πυριφλεγές μήνυμα της αγάπης. Τα γόνιμα θεογάμια και τα οργιώδη ανθεστήρια, στον ίδιο μήνα των σιωπηλών σκιών στα δάση του Ταϋγέτου και του Κιθαιρώνα, έπρεπε να ξεχαστούν.                                                                     

Κι όμως σαν αεράκι δροσερό, με τη μυρωδιά του κέδρου και του έλατου κατηφόρισαν  φέτος αυτές οι αρχαίες σκιές, από τις κοιλάδες των Κενταύρων και τα οροπέδια του Πάνα, με βήμα ανάλαφρο και ρυθμικό, αερικά της μνήμης τρισάγια, αναδύθηκαν από τις κυλιόμενες σκάλες, σπρώχνοντας τις καθημερινές βεβαιότητες  κι άρχισαν να τριγυρνούν  ανάμεσα στους αδιάφορους περαστικούς, στους εξαθλιωμένους μετανάστες, στους συνήθεις ύποπτους του περιθωρίου, στη πολύπαθη πλατεία των «υποψιασμένων κορμιών» του Ιωάννου, του Τσαρούχη με το θρυλικό Νέον και τώρα της Κικής των έξοχων ποιημάτων, του Κώστα της Φίνος Φιλμ και της Άλκης.

 

Είναι τα φώτα που μετά από δεκαετίες άναψαν μέσα στους υδάτινους πίδακες μιας πλατείας που και πάλι γίνεται κυκλική, όπως οι διαδρομές μας στη ζωή. Και μαζί με τους μακρινούς επισκέπτες, τις απαραίτητες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις και τις πρώτες διαφωνίες για το αισθητικό αποτέλεσμα, μια νοσταλγία ανεξήγητη γεννήθηκε κι έγινε σκηνή από ελληνική ταινία, γυρισμένη ακριβώς σε αυτό τον χώρο μιας άλλης εποχής. Τώρα βέβαια ο κόσμος πιο πολύχρωμος όπως τα φώτα του υπεροπτικού σιντριβανιού και εξοπλισμένος με κινητά και ταχύτητα. Χωρητικότητα για όλο και περισσότερα δεδομένα, άχρηστα και στιβαγμένα σε gigabytes. Όμως οι πραγματικές μνήμες δεν χωρούν πουθενά, περισσεύουν. Δεν συμπιέζονται ψηφιακά, η αληθινή αίσθηση, η μουσική, το χρώμα, η μυρωδιά, αυτής της πλατείας που ετοιμάζεται να υποδεχθεί και πάλι τους αλαλάζοντες οπαδούς ποδοσφαιρικών ομάδων ή κομμάτων, που όπως και στην δεκαετία της «αλλαγής», θα συγκεντρώνονται και πάλι εδώ, για τους κατά περίπτωση επινίκιους πανηγυρισμούς, μετά τον θρίαμβο επί του  αντιπάλου. Πρώτα εδώ γιορτάζονταν οι μάταιες νίκες, σε κίνηση κυκλική τροχοφόρων και με ιαχές εκστασιασμένων περίεργων, αθώων του αίματος και εξαπατημένων. Ονειροπόλων και ιδεολόγων αγωνιστών που τώρα επιτέλους θα «δικαιώνονταν» και που σύντομα θα ξεθώριαζαν  μαζί με αφίσες, φωτογραφίες, πλακάτ και σημαιάκια. Εδώ και μπροστά στο πάλαι ποτέ θρυλικό φαρμακείο και τα πρώτα αγχωμένα ραντεβού, τα πρώτα σκιρτήματα της μέσα μας ζωής.            

 

​

Πλατεία του κενού οριακή γύρω από οικισμούς υπόγειους δίπλα σε κενοτάφια πολυκατοικιών γελοίων της υποχώρησης φριχτών πολεμιστών, δηλωσιών κι αποστατών ονείρων, που χειροκροτούν με πλαστικές περικεφαλαίες στα γήπεδα και περιφέρονται άσκοπα, φορώντας νάιλον πένθη  σε κηδείες μακρινών συγγενών, ποιητών που μας έμαθαν να κλαίμε και ηθοποιών που έφυγαν πλήρεις ημερών και  μετακόμισαν στη μάλλον πια πυκνοκατοικημένη, «γειτονιά των αγγέλων» κατά το δημοσιογραφικό κλισέ. «Πλήρεις ημερών».  Λες και αρκεί ποτέ η αείμνηστη παρουσία.

 

Εδώ τριγύρω κάποτε και τα λογοτεχνικά καφενεία, τα καλλιτεχνικά στέκια, οι πολιτικές παρέες, πάντα έτοιμες για αυτοοργάνωση, πάλη και ανατροπή. Όλα προς τι;

 

Αυτά τα χρώματα στο συντριβάνι της πλατείας, έστω και σε αυτές τις κιτς αποχρώσεις, αποτυπώνουν τις μνήμες μιας εποχής που επιμένει να επιστρέφει. Όπως επέστρεψε και το «μεγάλο κανάλι», καλύπτοντας κάπως αμήχανα το κενό στη συχνότητα και εκπέμποντας κι άλλη μελαγχολία γερασμένων συνειδήσεων και αμετανόητων  τηλεθεατών.Όπως προσπαθεί να επανακάμψει μερικά μέτρα πιο κάτω, εφορμώντας με άλλο όνομα το σαστισμένο από την εξουσία και το ιδεολογικό κενό, κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης που επικεντρώνει στα πολιτικά βαφτίσια τις προσπάθειες του, για εξωστρέφεια και επαναδιατύπωση αρχών και θέσεων.

 

Όπως σαστισμένος θα ήταν και ο πρωθυπουργός της ασθμαίνουσας αστικής δεξιάς, όταν στη λίστα τηλεφωνικών ραντεβού με τους γνωστούς οικείους των λαμπερών δεξιώσεων, των προβολέων και των φιλανθρωπικών γκαλά, βρήκε και το όνομα γνωστού νεαρού ερμηνευτή από τη βόρεια Ήπειρο, τον οποίο θα έπρεπε να καλέσει για να μιλήσουν -λέει- για το φλέγον θέμα του συνταξιοδοτικού των συμπατριωτών του που έζησαν και εργάστηκαν στην Ελλάδα και που είχαν την ατυχία να γεννηθούν στη γειτονική χώρα, οπού κι εκεί τους θεωρούσαν παρείσακτους και μειονοτικούς. Θέμα που ανέκυψε μετά από ανάρτηση του τελευταίου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Άλλωστε η ευαισθησία της κυβερνητικής εξουσίας σε παρόμοια θέματα είναι γνωστή και απτή απόδειξη είναι (για κάθε κακεντρεχή και κακοπροαίρετο), η σύνθεσή της αλλά και το μέχρι στιγμής έργο της: δημιουργία «ελεγχόμενων χώρων συγκέντρωσης» για τους χιλιάδες μετανάστες τους οποίους πλέον απροκάλυπτα ο μεγαλομανής ηγέτης και επίδοξος εθνάρχης της γείτονος χρησιμοποιεί ως όπλο συνωθώντας τους σε Έβρο και Αιγαίο, κι οι επιχειρήσεις «σκούπα» από τα Εξάρχεια, τα πανεπιστήμια, ως και το «επαναστατικό» Κουκάκι.  Όμως ας όψονται τα «ενεργά κοινωνικά αντανακλαστικά» , οι δημοσκοπήσεις και οι επικοινωνιολόγοι, όχι βέβαια πως αυτά καθορίζουν τη λεγόμενη ατζέντα, αλίμονο…

 

Η ιστορία και η μνήμη ενός λαού, κυκλική και ανακόλουθη που υπνωτισμένος από αυτά τα φώτα,  παρακολουθεί τη ζωή και τα χρόνια να φεύγουν, αφήνοντας πίσω του κάποιες αναμνήσεις, από μια χώρα που συνήθισε την ήττα. Τελευταίο αξεσουάρ απαραίτητο και πλέον δυσεύρετο οι μάσκες χειρουργείου, τα αντισηπτικά μαντηλάκια η καχυποψία, η άγνοια κι ο πανικός που μοιάζει-μπορεί και να είναι – ό,τι του έχει απομείνει για να κουβαλά ανάμεσα σε αποκόμματα εφημερίδων, αποδείξεις πληρωμών δόσεων, δανείων και λογαριασμών, καθώς περιφέρεται άσκοπα τέλος Φεβρουαρίου γύρω από μια πλατεία, την Ομόνοια.

​

 

Κωνσταντίνος Μούσσας

 

Ο Κωνσταντίνος Μούσσας γεννήθηκε στον Πειραιά. Σπούδασε ιατρική και έχει εκδώσει ποιητικές συλλογές και μεταφράσεις. Ποιήματα, άρθρα και δοκίμιά του έχουν δημοσιευθεί σε περιοδικά λογοτεχνίας και εφημερίδες. Είναι μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών, της Φιλολογικής Στέγης Πειραιά, της Εταιρείας Ελλήνων Εικαστικών, της Royal Society of Literature, (London UK), του Icon Italia/Ministero dell’ Istruzione dell’ Universita e della Ricerca, της Societe europeenne des auteurs (Paris-France) και της Societa Dante Alighieri (Roma-Italia). Πρόσφατα έγινε τακτικό μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Ιατρών Λογοτεχνών. Δημοσιευμένα έργα του είναι: "Τα που θυμάμαι ξιστορώ" (2001), "Σημεία στίξης" (2015), "Ιωλκός" (2016), "Αγνώστου πατρός" (2016) - Βραβείο από τον Όμιλο για την UNESCO, Τεχνών, Λόγου και Επιστημών Ελλάδος, "Ορίζοντες" (2016), "3η Ομαδική ποιητική συλλογή" (2017). Αδημοσίευτα έργα με διακρίσεις: Κωνσταντίνος Παλαιολόγος - Βραβείο Φιλολογικού Συλλόγου 'Παρνασσός', Ο "Ηλίθιος" του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι - Βραβείο Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών, Κατηγορία Δοκίμιο, Ποίηση - Βραβείο του Υπουργείου Πολιτισμού, Μακεδονική Καλλιτεχνική Εταιρεία, 21ος Διαγωνισμός Ποίησης, Δοξαστικόν (ποίηση) - Βραβείο από τον Όμιλο για την UNESCO, Τεχνών, Λόγου και Επιστημών Ελλάδος. Επίσης έχει μεταφράσει τα παρακάτω έργα: "Ορίζοντες" (Marcello Vitale, "Orizzonti", ποιητική συλλογή), "Τα φώτα του δρόμου" (Mario Luzi, Eugenio Montale, Giuseppe Ungaretti, "Poesie", δίγλωσση ποιητική συλλογή), "Ποιήματα" (Eugenio Montale, Quader no di quattro anni), "Ποιήματα" (Giuseppe Ungaretti), "Ποιήματα" (Pier Paolo Pasolini), Ιταλοί ποιητές Ι-IX.
 

                                                                         

​