«Να μου λες μια καλημέρα»

 

Ποτέ δεν πίστεψα στον χρόνο. Στη φθορά ναι, στον χρόνο όχι. Είναι μια έννοια σχετική έλεγα πάντα στο περιβάλλον μου. Από πολύ νεαρός άλλωστε ένιωθα χαρά να συναγελάζομαι με άτομα διαφόρων ηλικιών και να βρίσκω το ίδιο ενδιαφέρον σε αυτήν τη συναναστροφή.

Λίγο πριν τον κορωνοϊό είχα παρακολουθήσει μια εξαιρετική παράσταση του εθνικού θεάτρου*, εκεί όπου σε ένα ιδιαίτερο ξενοδοχείο ο χρόνος διαστελλόταν ή συστελλόταν ανάλογα με τις ανάγκες των επισκεπτών. Το ευφυές αυτό κείμενο με αγκάλιασε, οι λέξεις επιβεβαίωσαν τις σκέψεις χρόνων  με μεγάλη ευκολία. Σκέφτηκα πόσο ευεργετικό θα ήταν αυτό, πόσο λυτρωτικό να μπορείς να αλλάζεις το… μέτρημα ανάλογα με την πραγματικότητά σου. Δε φαντάστηκα ποτέ ότι ένα έργο που άγγιζε τα όρια της φαντασίας θα με απασχολούσε σύντομα για πρακτικούς λόγους.

​

Η διαστολή του χρόνου όσο πλησιάζουμε σε ένα αναπόφευκτο τέλος, μοιάζει αναγκαία. Για να προλάβουμε να πραγματοποιήσουμε ημιτελή όνειρα, να κλείσουμε εκκρεμότητες, να κάνουμε ίσως κάτι που δεν τολμήσαμε ποτέ. Υπό συνθήκες πανδημίας ο χρόνος διαστάλθηκε και συστάλθηκε πολλές φορές. Έγινε σύντομος όταν έπρεπε να επιστρέψουμε στο σπίτι πριν τις έξι ή τις εννιά, έγινε ατελείωτος όταν σκεφτήκαμε τους δικούς μας ανθρώπους, που βρίσκονται μακριά μας.

​

Σε μια συντετμημένη έξοδο νέου τύπου διαπιστώνει εύκολα κάποιος τη νέα διάσταση του χρόνου: πως η αλλαγή των ισορροπιών δεν ενέτεινε τον φόβο μόνο, αλλά και φαινόμενα που μπορούν να παρομοιαστούν με μια ακόμα λανθάνουσα πανδημία, όπως τη μοναξιά. Κι εδώ η χρονική διαστολή είναι μεγάλη. Χιλιάδες άνθρωποι ανά τον κόσμο παραμένουν περιορισμένοι σε ένα ασφαλές για τον κορωνοϊό μα επισφαλές για την ψυχική υγεία περιβάλλον. Ζώντας ατελείωτες ώρες μοναξιάς, με την ελπίδα της επιστροφής στην καθημερινότητα όπως τη γνώρισαν, οι μοναχικοί άνθρωποι περιμένουν. Ζουν πίσω από ένα παράθυρο, μέσα από ένα βιβλίο, στους ήρωες μιας τηλεοπτικής εκπομπής, στις φωνές των γειτόνων, σε μια απομακρυσμένη επαφή νέου τύπου. Και ξαφνικά όταν αυτά τελειώνουν, βρίσκονται αντιμέτωποι με τη σκληρή πραγματικότητα.

​

Θυμάμαι ήμουν δεν ήμουν 10 ετών, έχοντας τα μάτια μου ανοιχτά σε μια -νοσταλγική- πραγματικότητα μακριά από τα τάμπλετ και τα κινητά τηλέφωνα, όταν συνάντησα το σκληρό πρόσωπο της μοναξιάς. Ανακαλώ την εικόνα μιας ηλικιωμένης γυναίκας να με φωνάζει στην αυλή του σπιτιού της, για να μου δώσει λίγο γλυκό τυλιγμένο σε ένα κομμάτι αλουμινόχαρτο. Ακόμα νιώθω τα χέρια της να αγγίζουν τα δικά μου σφιχτά και όταν ψέλλισα ευχαριστώ, δεν ξεχνάω ποτέ την απάντησή της: «Δεν θέλω να μου πεις ευχαριστώ. Θέλω να με χαιρετάς, όταν περνάς από εδώ, να μου λες μια καλημέρα». Έκπληκτος συνειδητοποίησα από τόσο νωρίς, τη δύναμη της ανθρώπινης επαφής, την ανάγκη της συντροφικότητας. Από τότε χαιρετώ πάντα τους ανθρώπους που με κοιτάζουν στα μάτια, τους χαμογελώ, τους κάνω ένα συγκαταβατικό νεύμα. Σήμερα δε, περισσότερο από ποτέ.

​

Στη δύσκολη αυτή συγκυρία δεν πρέπει να ξεχνάμε αυτούς τους μοναχικούς ανθρώπους που έχουν περισσότερο από ποτέ ανάγκη για ένα νεύμα, ένα «είμαι εδώ» αν με χρειαστείς. Δεν πρέπει να  λησμονούμε όσους ανυπομονούν να συντμηθεί η αναμονή τους και να διασταλεί η μετά κόβιντ εποχή, για να τους ανταποδώσει τον χαμένο χρόνο!

​

​Πάνος Αντωνόπουλος

​

*Hotel Éternité