ἐν βιβλίῳ
Συνέντευξη | Ελίζα Σολωμού
«Το θεατρικό κείμενο είναι μια συνιστώσα της θεατρικής δημιουργίας, η ολοκλήρωση της οποίας γίνεται πάνω στην σκηνή όπου οι ιδέες και οι λέξεις αποκτούν οντότητα»
«[...]είμαι αφοσιωμένη στο να διεισδύσω όσο καλύτερα μπορώ στον ρόλο που υποδύομαι, για να δώσω το καλύτερο που έχω κατακτήσει από αυτόν!»
«Για εμένα είναι πολύ σημαντικό να μπορώ να μεταφέρω στις παιδικές ψυχούλες, έννοιες, εικόνες και ακούσματα όπως: Αγάπη, Ειρήνη, Σεβασμός, Δικαιοσύνη»
Π.Α.: Από το θεατρικό κείμενο μέχρι τη σκηνή υπάρχει απόσταση;
Ε.Σ.: Η φύση του θεατρικού κειμένου έγκειται στην σκηνική του απόδοση. Το θεατρικό κείμενο είναι μόνο μια συνιστώσα της θεατρικής δημιουργίας, η ολοκλήρωση της οποίας γίνεται πάνω στην σκηνή όπου οι ιδέες και οι λέξεις αποκτούν οντότητα, με την καθοδήγηση του σκηνοθέτη και με απαραίτητη συνθήκη για την ύπαρξη θεάτρου, του θιάσου.
Π.Α.: Η σκηνοθετική σας ιδιότητα άλλαξε τον τρόπο γραφής σας;
Ε.Σ.: Μέχρι σήμερα σκηνοθετώ τα κείμενα που γράφω. Από την μια υπάρχει η μοναχική δουλειά του συγγραφέα, που μου προσφέρει την απόλυτη ελευθερία έμπνευσης και δημιουργίας και από την άλλη η ομαδική εργασία του σκηνοθέτη σε σχέση με τους ηθοποιούς και τους υπόλοιπους συντελεστές (χορογράφους, μουσικούς και φωτιστές), όπου το κείμενο παίρνει σάρκα και οστά, συν-δημιουργώντας ως ομάδα, με τις καλλιτεχνικές ιδιότητες του κάθε ηθοποιού, μια θεατρική παράσταση. Σαφώς όταν ένας σκηνοθέτης γράφει αλλά και παίζει θέατρο μπορεί να κατανοήσει και να τοποθετηθεί καλύτερα σε ένα θεατρικό κείμενο γιατί μέσα του κατέχει όλες τις μορφές τέχνης που απαιτούνται για να ολοκληρωθεί μια παράσταση.
Η ηθοποιός και συγγραφέας θεατρικών παραμυθιών Ελίζα Σολωμού
μιλάει στο envivlio
και τον Πάνο Αντωνόπουλο, ξεδιπλώνοντας τις σκέψεις της γύρω από τη διαδικασία της γραφής. Μεταξύ άλλων η Ελίζα αναφέρεται στη μοναδική σχέση της με το παιδικό κειμένο.
Η καλλιτέχνιδα μας δίνει το πλαίσιο της ιδιαίτερης επαφής της με τη σκηνοθεσία ενώ τοποθετείται ξεκάθαρα για τον κορονοϊό και τις επιπτώσεις του στον πολιτισμό.
Πάνος Αντωνόπουλος: Τι σημαίνει για έναν ηθοποιό το να μπορεί να γράφει λογοτεχνία;
Ελίζα Σολωμού: Συνδέονται απόλυτα. Το ένα βοηθάει το άλλο. Η ιδιότητα μου, ως ηθοποιός, με βοήθησε πολύ.
Π.Α.: Το θεατρικό κείμενο για παιδιά πώς προέκυψε ως επιλογή;
Ε.Σ.: Από νεαρή ηλικία είχα εκφράσει την αγάπη μου για το θέατρο και τα παιδιά. Πάντα ήξερα μέσα μου ότι θα γράψω παραμύθια. Θυμάμαι...μάζευα τα παιδιά της γειτονιάς μου και στήναμε αυτοσχέδια σκηνή στο γκαράζ κάποιου καλού γείτονα και παίζαμε θέατρο. Δημιουργούσαμε αυτοσχεδιαστικά σκετς. Φέρναμε όλοι καρέκλες από το σπίτι μας, είχαμε ταξιθέτριες. Δίνανε μέχρι και πασατέμπο! Όλοι, σαν ομάδα, είχαμε έναν ρόλο μέσα σε αυτό το μικρό αυτοσχέδιο θέατρο.
Αργότερα, όταν σπούδαζα υποκριτική, θυμάμαι να λέω στη δασκάλα μου πως θέλω να δημιουργήσω έναν θεατρικό χώρο που θα φιλοξενεί παραστάσεις μόνο για παιδιά αλλά και άλλες καλλιτεχνικές δράσεις αποκλειστικά για τις μικρές ηλικίες. Γι' αυτό και δραστηριοποιούμαι στην θεατρική εκπαίδευση των παιδιών εδώ και αρκετά χρόνια.
Για εμένα είναι πολύ σημαντικό να μπορώ να μεταφέρω στις παιδικές ψυχούλες, έννοιες, εικόνες και ακούσματα όπως: Αγάπη, Ειρήνη, Σεβασμός, Δικαιοσύνη και πολλές άλλες, μέσα από τον δικό μου πνευματικό κόσμο.
Τα παιδικά θεατρικά έργα μου είναι πνευματικά παραμύθια, που μπορούν να τα παρακολουθήσουν και μεγάλα παιδιά και να τα απολαύσουν το ίδιο.
Σήμερα, είμαι χαρούμενη που κατάφερα να συνδυάσω την μελέτη μου γύρω από τον εσωτερισμό και την πνευματική διαδρομή μου, με την εργασία μου στο θέατρο ως συγγραφέας αλλά και ως σκηνοθέτης, χωρίς να το φοβηθώ μιας και από το πρώτο μου παραμύθι είδα πως ο κόσμος με αγκάλιασε και με επιβράβευσε. Ήταν τολμηρό για την εποχή μου να γράψω παραμύθια με αρχέτυπα και σημείο αναφοράς τη δύναμη της ενέργειας στη ζωή μας. Οι γονείς ήταν όμως έτοιμοι και η συγγραφική μου συνταγή πέτυχε!
Π.Α.: Συγγραφή – υποκριτική – σκηνοθεσία. Μιλήστε μας για τις δυνατότητες αυτού του συνδυασμού.
Ε.Σ.: Απολαμβάνω την ιεροτελεστία να δημιουργώ μια παράσταση από την αρχή μέχρι το τέλος. Συγγραφή και σκηνοθεσία στο θέατρο για εμένα πάνε μαζί.
Το σενάριο είναι τελείως διαφορετικό και αρκετά πιο λιτό όσον αφορά στη σκηνοθετική μου τοποθέτηση, μιας και εκεί εργάζομαι κατά παραγγελία και έχω άλλη καθοδήγηση.
Όταν όμως γράφω για μια παράσταση την οποία θα σκηνοθετήσω, αποφεύγω να παίζω ως ηθοποιός. Δεν τα συνδυάζω. Είναι δύσκολο να τα κάνεις όλα σωστά. Μιλάω για εμένα, ίσως άλλοι συνάδελφοι να τα καταφέρνουν μια χαρά. Τα ξεχωρίζω, καθώς έτσι μπορώ να δώσω όλη τη δημιουργικότητα μου στο να στηθεί σωστά μια παράσταση, όπως την έχω εμπνευστεί! Όταν παίζω σε παράσταση ως ηθοποιός είμαι αφοσιωμένη στο να διεισδύσω όσο καλύτερα μπορώ στον ρόλο που υποδύομαι, για να δώσω το καλύτερο που έχω κατακτήσει από αυτόν!
Η Ελίζα Σολωμού είναι απόφοιτος της Ανωτέρας Δραματικής Σχολής «Μαίρης Βογιατζή Τράγκα».
Είναι συγγραφέας θεατρικών κειμένων και σκηνοθετεί παιδικές παραστάσεις.
Έχει εργαστεί ως ηθοποιός στο θέατρο, την τηλεόραση και τον κινηματογράφο.
Έχει παρακολουθήσει μαθήματα Αρχαίας Τραγωδίας, φωνητικής, ορθοφωνίας και χορού ενώ συμμετείχε στον πλήρες κύκλο μαθημάτων του Θεάτρου των Αλλαγών.
Π.Α.: Πολιτισμός και κορονοιός : η τοποθέτησή σας;
Ε.Σ.: Ο Πολιτισμός έχει επιβιώσει ακόμη και σε πολύ δύσκολους καιρούς περνώντας πάντα σπουδαία μηνύματα αλλά και βοηθώντας τον κόσμο να διατηρήσει μια πνευματική ανάταση μέσα από την ψυχαγωγία που προσφέρει.
Αυτήν τη σκοτεινή εποχή που διανύουμε όλοι, την «εποχή του κορονοιού» έπρεπε μάλλον τα «μεγάλα αφεντικά» να κόψουν αυτήν τη σχέση του λαού με την τέχνη. Στοχευμένα και μεθοδικά λοιπόν είδαμε να κλείνουν όλοι οι χώροι που δημιουργούν τέχνη, να ταπεινώνουν πιο πολύ από ποτέ τον καλλιτέχνη εκμηδενίζοντας την εργασία του αλλά παράλληλα να αποκόβουν τους πολίτες από οποιαδήποτε πνευματική τροφή.
Μεθοδευμένα λοιπόν πιστεύω ότι δημιουργήθηκε μια πανδημία, όπου δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια ίωση του αναπνευστικού, τρομοκρατώντας τον λαό και διχάζοντάς τον. Ζούμε ιστορικές στιγμές. Ούτε στην χούντα δεν έκλεισαν τα θέατρα. Αλλά οι δικές μας πολιτικές μαριονέτες συνεχίζουν, για όσο τους παίρνει ακόμη, να ακολουθούν τακτικές και οδηγίες σε ένα παιχνίδι δύναμης και εξουσίας.
Σήμερα στην Ελλάδα έχουμε έναν εμφύλιο ιδεών και αξιών. Αν δεν αποχρωματιστούν πολιτικά τόσο οι καλλιτέχνες που είναι μια σπουδαία δύναμη,όσο και οι νεότερες γενιές, τότε θα υιοθετούν παρόμοιες τακτικές και για άλλα συμφέροντα. Χρειαζόμαστε πολιτικούς που δεν θα ανήκουν σε καμία παράταξη όπως τις γνωρίζουμε μέχρι σήμερα, με ήθος και δημοκρατικές ιδέες και μεγάλη αγάπη για τους Έλληνες, για να μην συνεχίσουμε να ζούμε στην αβεβαιότητα της υποτιθέμενης πανδημίας!
Τα κόμματα -όπως τα ξέρουμε- δημιουργήθηκαν για να υπηρετήσουν ιδανικά άλλων εποχών. Τώρα είναι η ώρα να υπηρετήσουν πραγματικοί πολιτικοί τα συμφέροντα της χώρας μας, χωρίς να ανήκουν σε παρατάξεις αλλά στην προσωπική τους πολιτική προσφορά όπως γινόταν και στην αρχαία Ελλάδα. Πάντα λαμβάνοντας υπ'όψιν τους τους πραγματικούς ήρωες που θυσιάστηκαν για τη δική μας Δημοκρατία και ελευθερία! Αν θέλουμε να έχουμε ανατροπή, οι καλλιτέχνες πρέπει να ενωθούν τόσο μεταξύ τους όσο και με τον υπόλοιπο κόσμο που αγαπάει πραγματικά την Ελλάδα.
Π.Α.: Οι ήρωές σας είναι πιο ζωντανοί στο χαρτί ή στη σκηνή;
Ε.Σ.: Όταν διαβάζουμε ένα βιβλίο ενεργοποιούμε τη φαντασία μας δημιουργώντας εικόνες. Εμείς δίνουμε ζωή στους ήρωες μέσα από τις πληροφορίες του συγγραφέα.
Στη σκηνή ο συγγραφέας/σκηνοθέτης είναι αυτός που δίνει σάρκα και οστά στους ήρωες όπως αυτός τους έχει φανταστεί. Και στις δύο περιπτώσεις η ενσάρκωση των ηρώων είναι μαγική και μοναδική.
Θα μου άρεσε πολύ να δω έργα μου σκηνοθετημένα από άλλον σκηνοθέτη για να δω τη δική του προσέγγιση σε σχέση με τις πληροφορίες που του έχω δώσει ως συγγραφέας.
Σε κάθε περίπτωση εγώ σέβομαι και θαυμάζω τη φαντασία τόσο ενός σκηνοθέτη όσο και ενός απλού αναγνώστη.
Π.Α.: Μιλήστε μας για τα μελλοντικά σας σχέδια.
Ε.Σ.: Είμαι στην διαδικασία που ολοκληρώνω το τρίτο θεατρικό μου παραμύθι με τίτλο «Η χώρα του Έρωτα και η κοιλάδα των κρίνων».
Πέρυσί το φθινόπωρο με τον Διονύση Ξανθό ολοκληρώσαμε τη συγγραφή μιας πολύ «δυνατής» ταινίας και είμαστε στην αναμονή, για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε στην παραγωγή της.
Κατά τα άλλα απολαμβάνω το μεγάλωμα του γιού μου Χάρη καθώς και τη δεύτερη εγκυμοσύνη μου, με ηρεμία και αγάπη, περιμένοντας το μωράκι μας με το καλό τον Μάρτη.
Π.Α.: Το μέλλον ενός θεατρικού συγγραφέα στην Ελλάδα;
Ε.Σ.: Αδιαμφισβήτητα, αφού ξεπεράσουμε τις δυσκολίες που έχουμε αυτήν την περίοδο, οι τέχνες θα ξανά αποκτήσουν την αίγλη που τους αρμόζει. Υπάρχουν εξαιρετικοί θεατρικοί συγγραφείς στην Ελλάδα, άλλοι γνωστοί και άλλοι όχι, που μετά από αυτήν την σκληρή πραγματικότητα που ζήσαμε και ζούμε θα λάμψουν και πάλι και θα οδηγήσουν το θέατρο εκεί που του αξίζει να βρίσκεται!
Π.Α.: Ποια ρήση/απόφθεγμα/σύνθημα σας παρακινεί;
Ε.Σ.: Χωρίς εχθρούς δεν υπάρχεις, είσαι ένα τίποτα. Όταν έχεις όμως...σημαίνει ότι αξίζεις, είπε ο Σωκράτης. Αυτό το απόφθεγμα έγινε δικό μου. Η συνειδητοποίηση αυτής της έννοιας για εμένα ήρθε στα χρόνια της ωριμότητας, γιατί όσο ήμουν νεότερη είχα ανάγκη να ήμουν αποδεκτή από όλους, κάτι που σήμερα δεν με ενδιαφέρει!
Π.Α.: Σας ευχαριστώ πολύ.
Πάνος Αντωνόπουλος
BA in Journalism
BA in Greek Culture Studies
MBA
MSc in Creative Writing
