Οι κόρες της βασίλισσας - Κλαίρη Θεοδώρου| Εκδόσεις Ψυχογιός
Ένα χρόνο μετά τις Άλικες Σιωπές, η συγγραφέας Κλαίρη Θεοδώρου επανέρχεται στα λογοτεχνικά δρώμενα, πάντα μέσα από τις εκδόσεις Ψυχογιός, υπογράφοντας ένα ακόμα ιστορικό μυθιστόρημα. Πρόκειται για τις Κόρες της Βασίλισσας, που αποτελούν τη συνέχεια του προηγούμενου μυθιστορήματος της, αν και κάποιος ανυποψίαστος αναγνώστης θα μπορούσε να το διαβάσει και ως ανεξάρτητο βιβλίο, αφού η συγγραφέας μοιράζει τους πρωταγωνιστικούς ρόλους σε χαρακτήρες, η παρουσία των οποίων στο πρώτο βιβλίο ήταν δευτερεύουσας σημασίας, ενώ ταυτόχρονα χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα συγγραφικά τεχνάσματα δεν αφήνει κενά στην ιστορία της.
Στην εκπνοή του Εμφυλίου Πολέμου, κάπου στο 1948, ο αναγνώστης συναντά τις δύο πρωταγωνίστριες του βιβλίου, τη Ρόζα και τη Μαργαρίτα. Δύο μικρά δίδυμα κορίτσια, που παρότι αδερφικοί δεσμοί αίματος τα ενώνει, έχουν την ατυχία λόγω των πολιτικών συνθηκών που πλήττουν την ελληνική κοινωνία, να μεγαλώνουν χώρια, μακριά τόσο η μία από την άλλη, όσο και από τους γονείς τους, την Ηλέκτρα και τον Δημήτρη, τους πρωταγωνιστές του προηγούμενου βιβλίου.
Η Ρόζα βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη και ανατρέφεται μαζί με εκατοντάδες άλλα παιδιά στην Παιδόπολη της Αγίας Ειρήνης, που ιδρύθηκε μαζί με κάποιες άλλες, στο σύνολο 53 ανά την Ελλάδα, ύστερα από την προτροπή της βασίλισσας Φρειδερίκης με σκοπό να διασώσει τα παιδιά, ειδικά αυτά των βορείων επαρχιών από την απαγωγή, τη μεταφορά πέρα απ' τα ελληνικά σύνορα, και τη γαλούχηση με αξίες και ιδανικά εχθρικά προς την πατρίδα, αναφερομένη κυρίως στα αριστερά πολιτικά πρότυπα.
Σε αντίθεση με τη Ρόζα, η Μαργαρίτα μεταφέρεται εκτός Ελλάδας, απευθείας από τα ελληνικά βουνά, όπου επικρατούσαν σκληρές συνθήκες διαβίωσης ειδικά για ένα παιδί. Συγκεκριμένα, η Μαργαρίτα θα καταλήξει στη Ρουμανία και στην Παιδόπολη της Σιναίας, μαζί με εκατοντάδες παιδιά αριστερών, με σκοπό να διασωθούν από την εμφύλια διαμάχη που σκορπά τον θάνατο, αλλά και να γαλουχηθούν με αριστερά ιδεώδη, ώστε αργότερα να καταφέρουν να προσφέρουν με τη δική τους συμμετοχή στο κόμμα και στην εξάπλωση της αριστερής ιδέας.
Ο καιρός περνά, τα δύο κορίτσια προσαρμόζονται στην καθημερινότητα τους, ενώ οι ιστορίες τους ξεδιπλώνονται ταυτόχρονα από τη συγγραφέα, η οποία μέσα απ' την παρουσίαση των ζωών της Ρόζας και της Μαργαρίτας, δράττεται της ευκαιρίας για να μας κοινωνήσει πλήθος πληροφοριών αναφορικά με τις συνθήκες που επικρατούσαν στο εσώκλειστο περιβάλλον των παιδουπόλεων, καθώς και με τον τρόπο που οι ομαδάρχες και οι ομαδάρχισσες ανέτρεφαν τα παιδιά αυτά. Ο εμφύλιος έχει σχεδόν τελειώσει, οι παιδουπόλεις έχουν εκπληρώσει τον σκοπό τους, κι αρχίζουν σιγά-σιγά να λιγοστεύουν ή να μετατρέπονται σε ιδρύματα. Τα παιδιά επιστρέφουν στις οικογένειες τους, ενώ αυτά που είναι ορφανά είτε δίνονται προς υιοθεσία, είτε μεταφέρονται σε αντίστοιχα ιδρύματα.
Η στρωμένη καθημερινότητα των δύο πρωταγωνιστικών χαρακτήρων θα αλλάξει ριζικά, από τη μία μέρα στην άλλη, αφού τόσο η Ρόζα, όσο και η Μαργαρίτα θα απομακρυνθούν από το προστατευτικό περιβάλλον των παιδουπόλεων, για να ανατραφούν μέσα σε ένα οικογενειακό πλαίσιο θαλπωρής, γεμίζοντας το κενό των βιολογικών τους γονιών, με την παρουσία των θετών. Ειδικότερα, η Ρόζα θα ταξιδέψει στη μακρινή Αστόρια της Νέας Υορκής, όπου και θα περάσει τα υπόλοιπα χρόνια της παιδικής της ηλικίας, ενώ αντίστοιχα η Μαργαρίτα θα μετακινηθεί μέχρι το Βουκουρέστι.
Οι ζωές των δύο κοριτσιών συνεχίζουν να ξετυλίγονται παράλληλα, με τη μία να συναισθάνεται πάντα την άλλη, παρά το γεγονός ότι δεν γνωρίζονται και δεν έχουν μνήμες παιδικές, που να τις κρατά ενωμένες, έχουν όμως το ίδιο αίμα, που τις κρατά δέσμιες, και φυσικά εκείνη την ιδιαίτερη σχέση που φημολογείται πως διέπει τα δίδυμα αδέρφια. Τόσο η Ρόζα, όσο και η Μαργαρίτα για πρώτη φόρα νιώθουν ασφάλεια και συναισθηματική πληρότητα. Προσπαθούν να αφήσουν πίσω τους το παρελθόν, να χτίσουν μία καλύτερη και πιο ομαλή ζωή. Για πρώτη φορά επίσης, η ελπίδα εισέρχεται στη ζωή τους, ενώ τολμούν να κάνουν όνειρα για το μέλλον. Φυσικά, η μοίρα έχει τα δικά της σχέδια, και όπως πάντα διαφεντεύει τις ζωές των ανθρώπων...
Διαβάζοντας κανείς το μυθιστόρημα της Κλαίρης Θεοδώρου, τα πρώτα ερωτήματα που γεννιούνται στη σκέψη του, σχετίζονται με το αν οι δύο αδερφές θα καταφέρουν κάποτε να συναντηθούν, και να λυτρωθούν, απελευθερωμένες πια από τα φαντάσματα του παρελθόντος. Ερωτήματα φυσικά που δεν σας απαντήσω στο παρόν κείμενο, αλλά θα σας προτρέψω να ανοίξετε το μυθιστόρημα της συγγραφέως, ώστε να λάβετε άμεσα τις δικές σας απαντήσεις.
Οι κόρες της βασίλισσας λοιπόν, είναι ένα πυκνογραμμένο και στιβαρό ιστορικό μυθιστόρημα. Ένα μυθιστόρημα αμιγώς ανθρωποκεντρικό, αφού η κυρία Θεοδώρου, επιχειρεί μέσα από τα γραφόμενα της, όχι να αναδείξει με μονοδιάστατο τρόπο τα ιστορικά γεγονότα της εποχής εκείνης, αλλά να παρουσιάσει διαμέσου των πρωταγωνιστριών της και της καθημερινότητας τους τα τεκταινόμενα της εποχής, και πως αυτά με τη σειρά τους διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη των ζωών τους. Οι ιστορικές πληροφορίες που μοιράζεται με το αναγνωστικό κοινό η συγγραφέας είναι τεκμηριωμένες, ενώ δεν περιστρέφονται αποκλειστικά γύρω από την ελληνικό εμφύλιο, την ίδρυση και λειτουργία των παιδουπόλεων. Πέρα από τις πληροφορίες αυτές, που αποτελούν τον βασικό κορμό του ιστορικού πλαισίου που συνθέτει η Κλαίρη Θεοδώρου, η δημιουργός μοιράζεται και άλλες ιστορικές πληροφορίες, που σχετίζονται τόσο με τη Ρουμανία και την ιδιάζουσα κοινωνικό-πολιτικής της κατάσταση, όσο και με τον πόλεμο στο Βιετνάμ, την ποτοαπαγόρευση στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, και τη δράση της αμερικανικής μαφίας, που άνθισε εκείνα τα χρόνια. Πληροφορίες που δίνονται με τρόπο αρκετά εύληπτο, ενώ δεν εμποδίζουν τη ροή της πλοκής, η οποία είναι απόλυτα εναρμονισμένη μαζί τους. Προσωπικά, διαβάζοντας τις Κόρες της βασίλισσας μπορώ να πω ότι ξεχώρισα τις πληροφορίες λαογραφικού τύπου, που σχετίζονταν με τον ρουμανικό μύθο των στριγκόι.
Η συγγραφέας καταφέρνει επίσης, να οικοδομήσει χαρακτήρες απόλυτα αληθοφανείς και σάρκινους. Χαρακτήρες που ξεπηδούν απ' τις σελίδες του έργου και δρουν μπροστά στα μάτια του αναγνώστη, ο οποίος παρακολουθεί τις ιστορίες τους, τόσο των πρωταγωνιστικών χαρακτήρων, όσο και των δευτερευόντων, με αμέριστο ενδιαφέρον. Μέσα απ' τον βαθύ τρόπο με τον οποίο ψυχογραφούνται οι ήρωες, η συγγραφέα καταφέρνει να δημιουργήσει άρρηκτες σχέσεις μεταξύ των βασικών ηρώων και του αναγνώστη, ο οποίος αισθάνεται πλήρως τα συναισθήματα τους, ταυτίζεται μαζί τους, και αποζητά κι εκείνος με τη σειρά του τη λύτρωση, όχι μόνο για να επέλθει η δικαίωση στη ζωή της Ρόζας και της Μαργαρίτας, αλλά και για να απελευθερωθεί και ο ίδιος με τη σειρά του απ' όλα εκείνα τα αγωνιώδη συναισθήματα και τις σκέψεις, που τον ταλαιπωρούν καθ' όλη τη διάρκεια της ανάγνωσης.
Δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ και στον ισορροπημένο και όσο το δυνατόν πιο αντικειμενικό τρόπο, με τον οποίο η συγγραφέας προσεγγίζει το ιστορικό κομμάτι, που απαρτίζει το μεγαλύτερο μέρος του μυθιστορήματος της. Δίχως να λαμβάνει, εμφανώς τουλάχιστον θέση, η κυρία Θεοδώρου παρουσιάζει τις δύο αντιμαχόμενες πολιτικές πλευρές, φέρνοντας στο φως κυρίως γεγονότα και καταστάσεις που επηρέασαν την καθημερινότητα τους, ορθώνοντας στον διάβα τους απροσπέλαστα εμπόδια, εμπόδια που προξένησαν πλήθος προβλημάτων, που έδρασαν καταλυτικά στην εύθραυστη ομαλότητα, που χαρακτήριζε τις ζωές των ηρώων του βιβλίου. Μέσα από την προβολή αυτών των δυσκολιών, που αντιμετώπιζαν και οι δύο πολιτικές πλευρές, η συγγραφέας προσπαθεί να τονίσει με ευδιάκριτο θα έλεγα τρόπο, πως τελικά οι άνθρωποι ανεξάρτητα από την ιδεολογία με την οποία ανατράφηκαν και φυσικά υποστήριζαν, εμφάνιζαν περισσότερα κοινά απ' όσα οι ίδιοι πίστευαν, μιας και τα διαχρονικού περιεχομένου θέματα που τους προβλημάτιζαν, και συνεχίζουν να προβληματίζουν μέχρι και σήμερα όλους τους ανθρώπους, όπως ο έρωτας, ο θάνατος, η ανάγκη για επιβίωση, για αγάπη και ευτυχία δεν βάφονται από πολιτικά χρώματα.
Ολοκληρώνοντας, λοιπόν, οι Κόρες της βασίλισσας είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα που προσφέρει μεγάλες συγκινήσεις, πληροφορεί και διδάσκει, ενώ γεμίζει ευχάριστα και εποικοδομητικά τον ελεύθερο χρόνο, που του αφιερώνει κάθε αναγνώστης. Είναι ένα μυθιστόρημα, που καταδεικνύει περίτρανα τη συγγραφική εξέλιξη και ωριμότητα της κυρίας Θεοδώρου, η οποία όπως διαφαίνεται μέσα απ' τη συγγραφική της πορεία, έχει να δώσει ακόμη πολλά στο συγγραφικό χώρο.
