«Το παιδί της τρικυμίας»

Margaret Atwood

Εκδόσεις Μεταίχμιο

​

 

Η συγγραφέας Margaret Atwood αποτελεί μία από τις σπουδαιότερες λογοτεχνικές φωνές σε παγκόσμιο επίπεδο. Με πλούσια εργογραφία που περιλαμβάνει από δοκίμια, κριτικογραφία, μέχρι ποίηση και μυθιστορήματα, η Atwood αποδεικνύει περίτρανα πως είναι μία πολυσχιδής και ευφυής προσωπικότητα με ανεξάντλητη τάση για δημιουργία!

Πρόσφατα διάβασα το μυθιστόρημα της -ήταν το μοναδικό έργο της που δεν είχα διαβάσει μέχρι σήμερα- «Το παιδί της τρικυμίας», σε μετάφραση της Τρισεύγενης Παπαϊωάννου. Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που γεννήθηκε μέσα απ' τη συμμετοχή της Margaret Atwood στο λογοτεχνικό πρότζεκτ "The Hogarth Shakespeare", στο οποίο κλήθηκαν επώνυμοι συγγραφείς να επιλέξουν ένα θεατρικό έργο του μεγάλου αυτού συγγραφέα, να εμπνευστούν από αυτό και να το μεταφέρουν στο σήμερα διασκευάζοντας το, δίνοντας του έτσι μία πιο σύγχρονη πνοή!

Το θεατρικό έργο που επέλεξε η Margaret Atwood, όπως άλλωστε φαίνεται και από τον τίτλο του έργου της, είναι η Τρικυμία, που φημολογείται πως είναι το τελευταίο θεατρικό έργο που έγραψε ο Ουίλλιαμ Σαίξπηρ μέσα από το οποίο αποχαιρετά το θεατρικό κοινό, γεγονός που καθρεφτίζεται στα τελευταία λόγια του Πρόσπερου, του βασικού θεατρικού ήρωα, ο οποίος ρίχνει την αυλαία της παράστασης. Η Τρικυμία είναι ένα ιδιαίτερο έργο αφού διέπεται από μεταφυσικά στοιχεία όπως πνεύματα, αερικά καθώς και την τέχνη της μαγείας η παρουσία της οποίας είναι πρωταγωνιστική.

Θα είχε ομολογουμένως μεγάλο ενδιαφέρον, η Καναδή συγγραφέας να προσεγγίσει τα στοιχεία αυτά και να τα «κουμπώσει» στο σήμερα. Η Margaret Atwood όμως δεν ακολουθεί την προφανή οδό. Δεν διασκευάζει το κλασικό έργο του Σαίξπηρ. Αντίθετα, δημιουργεί ένα αμιγώς κοινωνικό μυθιστόρημα, στο οποίο η ιστορία της Τρικυμίας ενσωματώνεται στην πλοκή του έργου. Δημιουργεί ένα σύγχρονο μυθιστόρημα που συνομιλεί ανοιχτά με το έργο του Σαίξπηρ!

Πρωταγωνιστής του μυθιστορήματος είναι ο Φίλιξ. Ένας ματαιόδοξος μεσήλικας, καλλιτεχνικός διευθυντής του θεατρικού φεστιβάλ Μακέσιγουεγκ, ο οποίος παρά τις εκκεντρικές του ιδέες και τις ιδιαίτερα προχωρημένες θεατρικές του προσεγγίσεις γνωρίζει επιτυχία και γίνεται αποδεκτός από τη θεατρική κοινότητα, καθώς και από το κοινό!

Ο Φίλιξ βρίσκεται στο απόγειο της καριέρας του, όταν χάνει αναπάντεχα τη γυναίκα του και μετά από τρία χρόνια την κόρη τους, Μιράντα. Ο ψυχικά τραυματισμένος ήρωας για να καταφέρει να απαλύνει της πληγές που του δημιουργεί η απώλεια των αγαπημένων του προσώπων -και ιδιαίτερα της κόρης του-, επικεντρώνεται στη δουλειά του, στην οποία στρέφει όλη του την προσοχή και το ενδιαφέρον. Συγκεκριμένα, προετοιμάζεται για το πρωτοπόρο ανέβασμα της Τρικυμίας στο θεατρικό σανίδι.

Η απομάκρυνση του ωστόσο από τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή και κατ' επέκταση η απόλυση του από το Φεστιβάλ, πέφτουν σαν κεραυνός εν αιθρία. Το ανέβασμα της Τρικυμίας ματαιώνεται, με τον Φίλιξ να προδίδεται από τους πιο στενούς του συνεργάτες, χάνοντας το έδαφος κάτω από τα πόδια του.

Όντας λυπημένος και νιώθοντας εντελώς ακυρωμένος ως καλλιτέχνης ο Φίλιξ αυτοεξορίζεται και εξαφανίζεται από τους θεατρικούς κύκλους. Τα επόμενα χρόνια ζει σαν ερημίτης, συντροφιά με το φάντασμα της κόρης του, με την αίσθηση της παρουσία της να του γίνεται εμμονή ιδέα.

Ένα παιχνίδι της τύχης γίνεται η αφορμή, για να συναντήσει μετά από δώδεκα ολόκληρα χρόνια τους ανθρώπους εκείνους που τον πρόδωσαν και κατέστρεψαν την θεατρική του πορεία. Ο Φίλιξ διψά για εκδίκηση.

Καθώς οι σελίδες περνούν και η Margaret Atwood ξεδιπλώνει την μυθιστορηματική πλοκή του έργου της, διαφαίνεται ξεκάθαρα η άρρηκτη σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ αυτού και της Τρικυμίας του Σαίξπηρ, με τα δύο έργα να ακολουθούν παράλληλες πορείες και τους πρωταγωνιστές αντίστοιχα να κουμπώνουν και να ταυτίζονται πλήρως μεταξύ τους!


Η Atwood μέσα από την αιχμηρή πένα της, που φτάνει στα τρίσβαθα της ψυχοσύνθεσης των χαρακτήρων της και ειδικότερα μέσα από την ιστορία του Φίλιξ και παράλληλα την αναφορά της στην Τρικυμία του Σαίξπηρ, εκμεταλλεύεται την ευκαιρία για να αναφερθεί στην έννοια και στις διαστάσεις της εκδίκησης, καθώς και στην καθοριστική της δύναμη! Όπως συμβαίνει και στο έργο του Σαίξπηρ, έτσι και στο μυθιστόρημα της Atwood, μπορεί ο ήρωας της ο Φίλιξ να διψάει για εκδίκηση, όμως δεν τυφλώνεται πλήρως. Δεν γίνεται έρμαιο του σαρωτικού αυτού αισθήματος που ξυπνά πρωτόγονα ένστικτα. 

Μέσα από το χωρικό πλαίσιο στο οποίο διαδραματίζεται το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου, καθώς και την αναφορά του Φίλιξ στις «φύλακες» που συναντά κανείς στην Τρικυμία του Σαίξπηρ, η Margaret Atwood κοινωνεί στον αναγνώστη τον προβληματισμό της σχετικά με το τι είναι στην πραγματικότητα η φυλακή, ένα αίσθημα, μία κατάσταση, ή ένας τόπος; Προβληματισμός που πυροδοτεί μία πληθώρα σκέψεων αφού ο αναγνώστης πέρα από την απτή φυλακή που συναντά στις σελίδες του βιβλίου αυτού, το σωφρονιστικό ίδρυμα της Κομητείας Φλέτσερ, εντοπίζει και τη νοητή φυλακή που έχει δημιουργήσει ο πρωταγωνιστής του έργου, ο Φίλιξ, ο οποίος ζει εγκλωβισμένος στο παρελθόν του, με το φάντασμα της κόρης του να στοιχειώνει το παρόν του, αφού ποτέ δεν κατάφερε ουσιαστικά να ξεπεράσει τον χαμό της!


Ολοκληρώνοντας, λοιπόν, «Το παιδί της τρικυμίας» είναι ένα έξυπνα γραμμένο μυθιστόρημα, μέσα από το οποίο η Margaret Atwood αναδεικνύει το μεγαλείο και τη διαχρονικότητα του σαιξπηρικού έργου, δημιουργώντας ένα κείμενο που συνομιλεί ανοιχτά μαζί του, αποδεικνύοντας για άλλη μία φορά το τεράστιο συγγραφικό της ταλέντο!

Το παιδί της τρικυμίας θα κυκλοφορήσει στη σειρά "metaixmio pockets" στις 21/01/21. Αξίζει να το αναζητήσετε!