Το κόκκινο μαντίλι - Κυριάκος Αθανασιάδης | Εκδόσεις Ψυχογιός

 

«Το κόκκινο μαντίλι» είναι το νέο μυθιστόρημα του πολυγραφότατου Κυριάκου Αθανασιάδη που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Τον κύριο Αθανασιάδη ενώ τον παρακολουθώ αρκετό καιρό, μιας και αποτελεί μία δραστήρια προσωπικότητα στον λογοτεχνικό χώρο δεν είχε τύχει μέχρι σήμερα να τον «γνωρίσω» συγγραφικά. Η κυκλοφορία του νέου του μυθιστορήματος, έγινε η αφορμή να τον συναντήσω ως αναγνώστης και φυσικά να γνωρίσω την πένα του. Μετά το πέρας της ανάγνωσης, αυτό που έχω να δηλώσω είναι ότι το Κόκκινο Μαντίλι με καταγοήτευσε! Είναι από εκείνα τα μυθιστορήματα -λίγα είναι αυτά πια- που με συγκίνησε βαθιά, χαράχτηκε μέσα μου, αφήνοντας ανεξίτηλο το αποτύπωμά του, ενώ με έκανε τουλάχιστον για τα δύο περίπου εικοσιτετράωρα που κράτησε η ανάγνωσή του, να καρδιοχτυπώ για τους ήρωες του βιβλίου του.

​

«Το κόκκινο μαντίλι» είναι ένα μυθιστόρημα φωτεινό σαν κυριακάτικη λιακάδα, τρυφερό και ζεστό, σαν μια φέτα φρεσκοψημένου ψωμιού, πασπαλισμένη με ζάχαρη. Είναι ένα μυθιστόρημα, που σαν το ανοίξεις χάνεσαι στις σελίδες του. Εικόνες, μυρωδιές και συναισθήματα σε πλημμυρίζουν. Όλες σου οι αισθήσεις διεγείρονται! Είναι ένα μυθιστόρημα ανθρωποκεντρικό, που ακολουθεί την ελληνική ιστορία στο πρώτο μισό του εικοστού αιώνα, γεγονός που θα μπορούσε να το βαφτίσει ιστορικό μυθιστόρημα. Όμως το βιβλίο του Κυριάκου Αθανασιάδη δεν είναι απλά ένα ιστορικό πόνημα, αλλά ούτε και ρομαντικό, παρότι ο έρωτας που συναντά κανείς στις σελίδες του, είναι επιβλητικός. Είναι πολλά παραπάνω. Είναι ένα μυθιστόρημα γραμμένο με ψυχή, που θα αγγίξει κάθε αναγνώστη ο οποίος θα αφεθεί ελεύθερος στη ροή του.

​

Όλα ξεκινούν το 1900, σε ένα μικρό χωριό, σε έναν οικισμό κοντά στην Κώμη, στους Αγίους Πάντες. Εκεί, ο αναγνώστης συναντά τον Καλλίνικο, ένα μικρό αγόρι γεμάτο καλοσύνη, χαμογελαστό, δραστήριο. Ένα αγόρι που βιώνει την ορφάνια, και αναγκάζεται από πολύ μικρός να δουλέψει για να στηρίξει το σπίτι και την οικογένειά του. Μία οικογένεια νεοσύστατη, στην οποία θα λέγαμε ότι παρασιτεί. Έτσι, με αφορμή κάποια δυσάρεστα γεγονότα, αλλά και ύστερα απ’ την προτροπή μίας νέας φίλης, της Ξωθιάς, ένα πλάσμα που μετεωρίζεται, ζώντας στο μεταίχμιο του πραγματικού κόσμου, και του ονείρου, ο Καλλίνικος θα αφήσει πίσω του την παλιά του ζωή, κι ό,τι τον πονά, και δίχως να χάσει στιγμή, θα κυνηγήσει το όνειρο, και την ευτυχία, στην πανέμορφη Κώμη!

Συντροφιά του, σε αυτό το ταξίδι, το σκυλί του, η μαλλιαρή Σπίθα, και η καφετιά μισότυφλη αγελάδα του, η Μαύρη. Η τύχη θα του χαμογελάσει, κι ο μικρός Καλλίνικος απ’ τη μία στιγμή, στην άλλη θα γίνει ο μπακαλόγατος των αδερφών Δαρδανών, οι οποίοι θα σταθούν δίπλα του, σαν πραγματικοί γονείς! Ο χρόνος κυλά σα νεράκι, τα χρόνια περνούν, κι ο Καλλίνικος μεγαλώνει, ανδρώνεται, ωριμάζει. Γίνεται ένα σωστό παλικάρι, φωτεινό σαν ήλιος, πρόθυμο, εργατικό, καλοσυνάτο. Ο έρωτας δεν αργεί να του χτυπήσει την πόρτα. Ένας έρωτας που θα συναντήσει στο γκρίζο βλέμμα της Λέλας του, με την οποία θα αποφασίσει να περάσει το υπόλοιπο της ζωής του.

 

Όμως, ας μην ξεχνάμε πως βρισκόμαστε στο πρώτο μισό του εικοστού αιώνα, μία έκρυθμη πολιτικά εποχή που εγκυμονεί μάχες, πολέμους, θανάτους, και αίμα…πολύ αίμα. Ο Καλλίνικος θα βρεθεί στο μάτι του κυκλώνα. Ντυμένος με μια στολή που δεν του ταιριάζει, κουβαλώντας στους ώμους του, το δυσβάσταχτο χρέος υπεράσπισης της πατρίδας θα έρθει αντιμέτωπος με όλους τους πολέμους, που σφράγισαν την εποχή εκείνη.

Η απανθρωπιά, ο θάνατος, η αψιά μυρωδιά του αίματος, και οι δύσκολες συνθήκες διαβίωσης θα τον λυγίσουν. Δεν θα τον τσακίσουν όμως! Θα καταφέρει να επιβιώσει, χάρις στην ανάμνηση της αγαπημένης του Λέλας, αλλά και τη σποραδική παρουσία της Ξωθιάς, που δεν τον εγκαταλείπει ποτέ. Κι η ζωή του θα συνεχιστεί. Με τις καλές και τις κακές στιγμές. Με στιγμές φωτεινές, αλλά και σκοτεινές. Στιγμές γεμάτες χαρά, αλλά και στιγμές γεμάτες πόνο.

Ο θάνατος εναλλάσσεται με τη ζωή. Ο χρόνος ρέει σαν την άμμο στα δάκτυλα, τα χρόνια έρχονται και φεύγουν. Κι εμείς ακολουθούμε τον Καλλίνικο σε κάθε του στιγμή. Γινόμαστε σύντροφοι του. Μοιραζόμαστε τις όμορφες και τις άσχημες στιγμές του. Άλλοτε γελάμε από χαρά, κι άλλοτε κλαίμε από λύπη. Είμαστε εκεί, στο πλάι του, μέχρι το τέλος. Δεν γίνεται διαφορετικά.

Κι αυτό γιατί, ο Κυριάκος Αθανασιάδης δημιουργεί μία τόσο ζεστή και οικεία ατμόσφαιρα, που ο αναγνώστης θέλοντας και μη, ανοίγει τα χέρια και αγκαλιάζει με θέρμη τον ήρωα του συγγραφέα. Έναν ήρωα ξεχωριστό, που σε κερδίζει απ’ την πρώτη στιγμή με την καλοσύνη, την αφέλεια και τη γενναιοδωρία του. Έναν ήρωα που φέρει τη στόφα θα τολμούσα να πω κλασικού χαρακτήρα. Έναν ήρωα τόσο οικείο, γνώριμο και προσιτό, που δεν γίνεται παρά να  ταυτιστείς μαζί του!

Πέρα απ’ τον βασικό χαρακτήρα του βιβλίου,  ο αναγνώστης θα εντυπωσιαστεί από τη διακριτική παρουσία της Ξωθιάς, την οποία και θα συμπαθήσει, γιατί αποτελεί πιστό σύντροφο του Καλλίνικου, σε κάθε σημαντική στιγμή της ζωής του.  Η Ξωθιά είναι ένας άκρως συμβολικός χαρακτήρας, η παρουσία του οποίου θα μπορούσε να ερμηνευτεί ποικιλοτρόπως, ταυτόχρονα όμως, το μεταφυσικό αυτό στοιχείο, με το οποίο εμποτίζει ο συγγραφέας τις σελίδες του βιβλίου του, θα λέγαμε ότι λειτουργεί ως καρύκευμα που νοστιμίζει το τελικό αποτέλεσμα!

Διαβάζοντας, λοιπόν, το νέο μυθιστόρημα του Κυριάκου Αθανασιάδη, δεν θα μπορούσα να μην σταθώ και στον εξαιρετικό τρόπο γραφής του. Γραφή κρυστάλλινη, κελαριστή, εικονοποιητική, και άκρως λυρική. Γραφή που πλάθει ολοζώντανες εικόνες, και καλλιεργεί ατόφια συναισθήματα! Γραφή που καταφέρνει να σε διαπεράσει και να σ’ αγγίξει βαθιά, καθιστώντας το παρόν αναγνωστικό ταξίδι, αλησμόνητο!

Θα ήθελα επίσης να αναφέρω τον τρόπο με τον οποίο ο συγγραφέας διαχειρίζεται τις δύσκολες στιγμές του ήρωα, τα σκληρά γεγονότα που πλήττουν κατά καιρούς τη ζωή του. Παρότι διέπονται από συναισθηματικό βάρος, ο συγγραφέας καταφέρνει να τα κοινωνήσει στον αναγνώστη με έναν τρόπο κάπως ανάλαφρο, που τελικά δεν τον μαυρίζει! Γεγονός που τον καθιστά ξεχωριστό ως δημιουργό, ειδικά στην εποχή μας, όπου η πλειοψηφία αυτού του είδους των αναγνωσμάτων εκβιάζουν το συναίσθημα του αναγνώστη, προσδίδοντας μεγαλύτερο συναισθηματικό βάρος στον τρόπο που παρουσιάζουν τα δυσάρεστα γεγονότα που αφορούν τους ήρωες τον βιβλίων τους! Αντίθετα, ο κύριος Αθανασιάδης βρίσκει πάντα τον τρόπο να διεισδύσει λίγο φως, ακόμη κι όταν  το σκοτάδι που κατακλύζει την καθημερινότητα του ήρωα, είναι πυκνό και απροσπέλαστο!

«Το κόκκινο μαντίλι» λοιπόν, είναι ένα μυθιστόρημα ανθρώπινο, τρυφερό, συγκινητικό, αισιόδοξο, που σε πλημμυρίζει με φως! Ένα μυθιστόρημα που παρότι δεν διέπεται από μία έντονη πλοκή, γεμάτη ανατροπές και αναπάντεχες εξελίξεις, καταφέρνει να σε αιχμαλωτίσει και να σε μαγέψει μέσα απ’ την απλότητα του! Είναι ένα μυθιστόρημα που θα θυμάμαι για καιρό, και σας προτείνω δίχως δεύτερη σκέψη, να το διαβάσετε!