5 Μύγες και Μία Τρομπέτα - Ingrid Chabbert | Εκδόσεις: Μικρή Σελήνη

​

   Σε κοιτάζουν παιχνιδιάρικα και αναρωτιέσαι...Τι σχέση μπορεί να έχουν 5 μύγες και μία τρομπέτα; Τι ακριβώς σκαρώνουν; Κοιτάζοντας τάχα αδιάφορες δεξιά και αριστερά μας καλούν από το εξώφυλλο στο δικό τους ταξίδι εξερεύνησης και εμείς υποκύπτουμε χωρίς δεύτερη σκέψη .Παίζοντας μαθαίνουμε ..Το παιχνίδι είναι το μέσο για να γνωρίσουμε τον εαυτό μας, τα όρια του, τις ικανότητες και δεξιότητες που υπάρχουν αλλά και τον σημαντικό άλλο με τις αντίστοιχες δικές του ..με λίγα λόγια τον κόσμο όλο!  Η Μικρή Σελήνη επιλέγει εύστοχα  μια ιστορία που  διευρύνει τους ορίζοντες και η Μαριάννα Ψύχαλου επιμελείται διατηρώντας την ανατρεπτικότητα και την ιδιαιτερότητα των ηρώων της. Διαβάζοντας το βιβλίο αυτό παρέα με τις "ερευνήτριες" μύγες ανακαλύπτουμε, μπαίνοντας μέσα στο δικό τους παιχνίδι, τη λειτουργία ενός αντικειμένου από την αρχή. Ο λόγος για μια τρομπέτα που ξεσηκώνει την περιέργεια τους καθώς προσπαθούν να βρουν τι είναι ακριβώς και πως μπορεί να τους φανεί χρήσιμη. Στην πορεία την δοκιμάζουν ως τηλεσκόπιο, σκουπόξυλο μάγισσας, καπέλο, οδοντόβουρτσα και ως κάτι που επιπλέει. Απορρίπτοντας δια της άτοπου απαγωγής τις έννοιες αυτές,  βρίσκουν τη φυσική του ιδιότητα. Για να αποδειχθεί πως ο αρχικός ενθουσιασμός  της ανακάλυψης του αστραφτερού κίτρινου αντικειμένου  είναι υπερβολικός, ξεκινούν  από την υπόθεση πως θα έχει μια ιδιαίτερη ή χρήσιμη  ιδιότητα, και καταλήγουν σε  συμπεράσματα  που αποτελούν την αντίφαση. Τότε, εφόσον η αντίφαση προέκυψε ως διαδοχή έγκυρων συλλογισμών, η αρχική πρόταση είναι σε κάθε περίπτωση ψευδής -ή καλύτερα οδηγεί σε ισοδύναμα λανθασμένα συμπεράσματα- και το αντικείμενο εκτοξεύεται στον αέρα.

   Με  χιούμορ και  φαντασία, προετοιμάζεται το έδαφος για μια νέα μαθησιακή εμπειρία.  Γνωριμία με τη συλλογιστική μέθοδο βάσει της μαθηματικής απόδειξης. Το κείμενο,  απλό και λιτό, λέει  λίγα αλλά και αρκετά. Στη μια σελίδα διατυπώνεται  η υπόθεση  στην επόμενη η αντίθεση. Εδώ λειτουργεί αθόρυβα ένα σύστημα ελέγχου λαθών που στοχεύει σε μια προσπάθεια επίλυσης. Οι μύγες διατηρούν την αστεία τους μορφή και στη βεβαιότητα και στα λάθη. Η κάθε μια έχει μια ξεχωριστή οπτική, έναν διαφορετικό τύπο νοημοσύνης και ερμηνείας των πραγμάτων. Ωστόσο , η λύση θα δοθεί μέσα από την ομαδική εμπειρία και τον κοινό κώδικα επικοινωνίας. Σαν μαθητές ερευνούν, επεξεργάζονται -ποσοτικά και ποιοτικά-, χειρίζονται και αποδίδουν νέες σημασίες. Και όλα αυτά με δάσκαλο το ίδιο το αντικείμενο μελέτης.

   Η ταύτιση με την παιδική σκέψη δεν θα μπορούσε να γίνει καλύτερα καθώς οι μύγες δείχνουν να αγωνίζονται να δώσουν νόημα στον κόσμο που τους περιβάλλει. Με τα τεράστια, γεμάτα περιέργεια, μάτια τους και το έντονο μαύρο χρώμα τους σε αντίθεση με τις ήσυχες μονόχρωμες σελίδες που πετούν, μαρτυρούν τον ανήσυχο χαρακτήρα τους. Σε ένα λευκό φόντο -που επίσης μαρτυρά ένα ασφαλές οργανωμένο χώρο αποδοχής και εμπιστοσύνης- σχετίζονται με το αντικείμενο που επεξεργάζονται. Το εξερευνούν, διατυπώνουν υποθέσεις και τις ελέγχουν, παρατηρώντας τη συνέπεια της μαθηματικής τους σκέψης. Ανυποψίαστες, σπάνε τη σύμβαση που θέτουν και αποφεύγουν τα αυθαίρετα συμπεράσματα. Αξία έχει η εκτίμηση και όχι απαραίτητα η σωστή απάντηση. Με την  έμφυτη και αυθόρμητη ενεργητικότητα προάγουν υγιείς συμπεριφορές και προσφέρουν μια  στρατηγική κατάκτησης της γνώσης. Μαθαίνουν πως να μαθαίνουν καθώς διερευνούν, πειραματίζονται και ανακαλύπτουν μέσα από τη γνωστική σύγκρουση.

   Η έμφαση δίνεται στην ανοιχτή σκέψη μέσω μιας ανοιχτής ιστορίας που δεν θα μπορούσε να μην έχει και ανοιχτό τέλος. Η χρυσοκίτρινη τρομπέτα θα ξεκινήσει νέο κύκλο ανταπαντήσεων στα πόδια μιας σαρανταποδαρούσας. Για τις μυγούλες ο γρίφος λύθηκε. Το δικό τους ζουζούνισμα ήταν αρκετό για αυτές και η τρομπέτα δεν είχε καμία χρησιμότητα στη δική τους περίπτωση. Όμως , σύμφωνα με τους εκπαιδευτικούς ψυχολόγους  Beyer et Penna,  οι έννοιες και οι γενικεύσεις δεν διδάσκονται. Δεν μπορούν να γίνουν πνευματική ιδιοκτησία απλώς απομνημονεύοντας αυτό που κάποιος άλλος πιστεύει ότι είναι. Η απόκτηση τους είναι μια διαδικασία που το άτομο κάνει από μόνο του. Και όλα αυτά συμπυκνωμένα μας προσφέρονται σε αυτό το βιβλίο που από τον τίτλο του παραπέμπει σε μαθηματικά για να καταλήξει σε ένα παιχνίδι ποσοτήτων, μεγεθών, δημιουργικότητας και μαγείας των αριθμών. Πέντε έντομα και ένα αντικείμενο μας προσφέρουν  μια γνήσια εμπειρία προς μίμηση.

              

Για ηλικίες  3+, 5+

 

 

Beyer B. K., & Penna, A. N. (1971). How can concepts be taught? ΣτοB.Beyer & A.                      Penna (Επιμ.), Concepts in the social studies, Washington.

​

Α.Β.

​

​