Η εφηβική λογοτεχνία

​

    Η εφηβική λογοτεχνία παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον αν λάβει υπ’ όψιν κάποιος τα χαρακτηριστικά τόσο του ίδιου του γραπτού λόγου και των θεμάτων που πραγματεύεται όσο και τα γνωρίσματα του αναγνωστικού κοινού στο οποίο απευθύνεται. Ο συγγραφέας ενός βιβλίου εφηβικής λογοτεχνίας θα πρέπει να κατανοήσει τον τρόπο με τον οποίο ο έφηβος «μεταφράζει» το κείμενο, πώς το προσλαμβάνει. Έχοντας κατά νου τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της εφηβικής ηλικίας, το έργο θα πρέπει να επικεντρώνεται στη σχέση μεταξύ του έφηβου και του γονέα, μια σχέση που χαρακτηρίζεται από το μεταβαλλόμενο χαρακτήρα του πρώτου και τον προστατευτικό του δεύτερου.  Τα βιβλία που απευθύνονται σε εφήβους είναι επιφορτισμένα με το καθήκον της ομαλής μετάβασης των αναγνωστών τους από την παιδική ηλικία στην εφηβική.  Αυτό σημαίνει πώς εγκαταλείπεται ο εξωραϊσμός και υιοθετείται ένα πιο ρεαλιστικό πλαίσιο συγγραφής το οποίο καλείται να αποτυπώσει τους προβληματισμούς των εφήβων γύρω από κοινωνικά κυρίως ζητήματα όπως τη βία,  την τρομοκρατία, τα ναρκωτικά κ.λπ. Όπως αναφέρει και ο λέκτορας Ελληνικής και Παιδικής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, Τριαντάφυλλος Κωτόπουλος, η περίοδος της εφηβείας είναι ιδιαίτερα σημαντική μιας και καθορίζει την εξέλιξη του ατόμου και τη διαμόρφωση του για την μετέπειτα ομαλή ένταξή του στο κοινωνικό σύνολο. Δεδομένου του δύσκολου χαρακτήρα της σύγχρονης κοινωνίας αλλά και της μετάβασης των εφήβων σε αυτή, το βιβλίο έρχεται να αναλάβει τον ρόλο του καθοδηγητή. Τα γνωρίσματα της εποχής καθρεφτίζονται στα κείμενα των συγγραφέων της εφηβικής λογοτεχνίας μέσα από τις περιπέτειες των ηρώων τους.  Στην Ελλάδα ωστόσο ορισμένοι συγγραφείς αυτών των βιβλίων ακολουθούν ακόμη στερεότυπες νόρμες με αποτέλεσμα να μην παρουσιάζεται ρεαλιστικά η εικόνα της κοινωνίας. Οι συγγραφείς κατά κάποιο τρόπο αυτολογοκρίνονται ενώ τα κείμενα τους φιλτράρονται στο βωμό του συντηρητισμού.

 

     Η λογοτεχνία που απευθύνεται στους έφηβους θα πρέπει να διακρίνεται για την ενδιαφέρουσα πλοκή της, το γρήγορο σασπένς, το ευφάνταστο σκηνικό και τους πιστευτούς, αληθοφανείς χαρακτήρες. Η προσοχή του νεανικού κοινού αποσπάται εύκολα ιδίως αν το κείμενο δεν παρουσιάζει  ενδιαφέρον. Σημαντική για έναν συγγραφέα του εν λόγω είδους αποδεικνύεται και η γνώση της ψυχολογίας του αναγνώστη που διανύει την εφηβεία. Ο συγγραφέας της εφηβικής λογοτεχνίας θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από συγγραφική δεινότητα εν γένει και θα πρέπει να αξιολογεί και να τροποποιεί το κείμενο του λαμβάνοντας υπ’ όψιν το αναγνωστικό του κοινό. Ιδιαίτερα βοηθητικό θα ήταν να θυμηθεί τη δική του ψυχοσύνθεση στην ιδιαίτερη αυτή περίοδο της ζωής κάθε ανθρώπου. Θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπ’ όψιν και η διαφορετικότητα στο τρόπο που προσλαμβάνει το κάθε άτομο ξεχωριστά ένα λογοτεχνικό έργο. Αυτό σημαίνει πως η κατανόηση των νοημάτων του ίδιου κειμένου είναι συναφής με το προφίλ του αναγνώστη, όχι μόνο το βιολογικό αλλά και το πνευματικό. Αν σε αυτό συνυπολογίσει κάποιος το διαφορετικό περιβάλλον του κάθε αναγνώστη, θα γίνει αντιληπτή η δυσκολία που ενέχει η ενασχόλησή με την εφηβική λογοτεχνία. 

 

 

Π.Α.