ΦΟΒΑΜΑΙ, ΤΑΥΡΟΜΑΧΕ - ΠΕΔΡΟ ΛΕΜΕΜΠΕΛ

Εκδόσεις Καστανιώτη
 

           

Ο Πέδρο Λεμεμπέλ υπήρξε εμβληματική φιγούρα της χιλιανής λογοτεχνίας και όχι μόνο. Εικαστικός καλλιτέχνης, περφόρμερ, ραδιοφωνικός παραγωγός, αριστερός και ομοφυλόφιλος σε μια εποχή και μία κοινωνία που δε “σήκωνε” τέτοιου είδους αποκαλύψεις, ο Λεμεμπέλ έπαιρνε ανοιχτά πολιτική θέση ασκώντας κριτική στην δικτατορία του Πινοτσέτ, ενώ μέσα από τη δράση του ακτιβιστική και μη, έκανε ορατή την ύπαρξη των ομοφυλόφιλων που μέχρι τότε ζούσαν στο σκοτάδι, απομονωμένοι και περιθωριοποιημένοι. Έγινε κυρίως γνωστός για τα χρονογραφήματα του.

 

Το «Φοβάμαι, ταυρομάχε» είναι το πρώτο και τελευταίο μυθιστόρημα που έχει γράψει. Πρόκειται για ένα ξεκάθαρα queer έργο. Ένα μυθιστόρημα πολλαπλών ταυτοτήτων, αφού διαβάζοντας το κανείς ανακαλύπτει πως πρόκειται για ένα πολιτικό μυθιστόρημα που στηλιτεύει το δικτατορικό καθεστώς του Πινοτσέτ, για ένα σπαρακτικό μελόδραμα για έναν έρωτα που φύτρωσε, μα δεν πρόλαβε ν' ανθίσει, ενώ ταυτόχρονα θα μπορούσε να αποτελεί ένα χρονογράφημα της εποχής εκείνης, μιας και η μυθιστορηματική πλοκή που χτίζει ο Λεμεμπέλ περιστρέφεται γύρω από ένα αληθινό ιστορικό γεγονός, την επίθεση που έγινε στον Πινοτσέτ στις 7 Σεπτεμβρίου του 1986 από το Πατριωτικό Μέτωπο Μανουέλ Ροδρίγκες, εποχή την οποία αναπαριστά με άφθονη γλαφυρότητα μέσα από το βιβλίο του.

 

Στο μυθιστόρημα του Λεμεμπέλ πρωταγωνιστεί μία ιδιαίτερη και εκκεντρική μυθιστορηματική φιγούρα, η «Τρελή από Απέναντι». Πρόκειται για έναν μεσήλικα ομοφυλόφιλο άντρα, ο οποίος έχει  αποδεχτεί και οικειοποιηθεί πλήρως την θηλυκή του πλευρά, την οποία εξωτερικεύει χωρίς κανέναν απολύτως φόβο και ενδοιασμό, υιοθετώντας μία συμπεριφορά αρκετά θηλυκή, ίσως και κάπως στερεοτυπική, μέσα από την οποία τελικά καταφέρνει να σπάσει τους κάνονες και τα καλούπια των δυαδικών κατασκευών της κοινωνίας.

 

Η Τρελή από Απέναντι λοιπόν, ζει απομονωμένη σε μία ερειπωμένη, γωνιακή μονοκατοικία, σε από τις φτωχογειτονιές του Σαντιάγο. Για να επιβιώσει και να τα φέρει βόλτα οικονομικά η Τρελή κεντάει τραπεζομάντιλα για τις πλούσιες κυρίες της αστικής τάξης. Η μονότονη καθημερινότητα της θα αλλάξει, όταν συναντήσει τον Κάρλος, έναν νεαρό αριστερό φοιτητή,  ο οποίος θα χρησιμοποιήσει το σπίτι της ως καταφύγιο, για να φυλάει κούτες με προκηρύξεις και όπλα.        

Η Τρελή θα ερωτευτεί κεραυνοβόλα τον νεαρό φοιτητή, γεγονός που θα την ωθήσει στο να στηρίξει τον Κάρλος και τους φίλους του, που συμμετέχοντας στην Αντίσταση, παίζοντας πολύ καλά τον ρόλο της αφελούς και ανήξερης για όλα αυτά που διαδραματίζονταν στους κόλπους του σπιτιού της.

 

Ταυτόχρονα, παρακολουθούμε και στιγμές από την καθημερινότητα του Πινοτσέτ και της συζύγου του, στιγμές που έρχονται σε πλήρη αντίθεση με όσα συμβαίνουν στις εξαθλιωμένες γειτονιές του Σαντιάγο.

 

Το «Φοβάμαι, ταυρομάχε» είναι ένα ιδιαίτερο μυθιστόρημα όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο είναι γραμμένο, κι αυτό γιατί ο Λεμεμπέλ σπάει τους γραμματικούς και συντακτικούς κανόνες της γλώσσας του, ακολουθεί τη δική του εσωτερική φωνή, η οποία δίνει στο κείμενο ρυθμό, ροή και μία ξεχωριστή μουσικότητα, ενώ παράλληλα η πλούσια σε λυρισμό γραφή του γεννά βαθιά και ειλικρινή συναισθήματα. Έτσι, λοιπόν, ο Λεμεμπέλ μας χάρισε ένα σπαρταριστό αλλά και σπαρακτικό ταυτόχρονα κείμενο, πλούσιο σε αναφορές τραγουδιών, ένα κείμενο αντιθέσεων, μέσα από το ο οποίο ο Λεμεμπέλ ασκεί με έξυπνο και αρκετά ειρωνικό τρόπο κριτική στον Πινοτσέτ και φωτίζει μέσα από την Τρελή από Απέναντι την ομοφυλοφιλία στη Λατινική Αμερική, διαλέγοντας να μιλήσει γι' αυτήν μέσα από μία μυθιστορηματική φιγούρα ενός περιθωριοποιημένου και φτωχού ομοφυλόφιλου, ο οποίος βιώνει τα αποτελέσματα του ταξικού χάσματος.    

 

Ολοκληρώνοντας, θα ήθελα να σταθώ και στην αμφισημία του τίτλου «Φοβάμαι, ταυρομάχε» τον οποίο ο συγγραφέας δανείστηκε από το ομώνυμο τραγούδι της Λόλας Φλόρες, τίτλος που από τη μία θα μπορούσε να δηλώνει τον φόβο και την ανησυχίας της Τρελής για όλα όσα συμβαίνουν μέσα στο σπίτι της από τον Κάρλος και τους υπόλοιπους φοιτητές που παίρνουν μέρος στην Αντίσταση και προετοιμάζουν την επίθεση εναντίον του Πινοτσέτ, αλλά θα μπορούσε να αφορά και τον Κάρλος εντός του οποίου αρχίζουν να γεννιούνται πρωτόγνωρα συναισθημάτα, όπως αυτό του έρωτα για την Τρελή από Απέναντι, συναισθήματα που δύσκολα θα καταφέρει να κατανοήσει, να αποδεχτεί και να διαχειριστεί, αφού μιλάμε για μία αμιγώς πατριαρχική και θρησκόληπτη κοινωνία, εντός της οποίας η παραδοχή της ομοφυλοφιλίας κοστίζει ακριβά.

 

Τέλος, το ΦΟΒΑΜΑΙ, ΤΑΥΡΟΜΑΧΕ είναι ίσως το καλύτερο μυθιστόρημα που διάβασα και αφορά την εποχή της δικτατορίας του Πινοτσέτ. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη, μεταφρασμένο απευθείας από τα ισπανικά, από τον κύριο Κώστα Αθανασίου. Αξίζει να το αναζητήσετε!